NAŠ PROJEKAT: „PUTUJUĆA IZLOŽBA O DOBRIM LJUDIMA“

Jevrejska opština Zemun do danas je predstavila posetiocima izložbu o Pravednicima iz Jugoslavije pod naslovom „Putujuća izložba o dobrim ljudima“ i knjigu „Holokaust u Jugoslaviji“ u mnogim gradovima ex Jugoslavije i Izraela. Promotivna izložba postavljena je 9. oktobra 2013. u Umetničkoj galeriji Stara kapetanija u Zemunu. Posle Zemuna izložba je „putovala“ u Budvu - Crna Gora. Nakon toga izložba je predstavljena publici u sledećim gradovima: Zagreb i Osijek – Hrvatska, Novi Sad – Srbija, Zemun - OŠ „Svetozar Miletić“ promocija knjige „Holokaust u Jugoslaviji“. Kruna postavki je svakako bila prezentacija našeg projekta u Knesetu, Jerusalim povodom Dana pobede na fašizmom 9. Maj. Izložba će još neko vreme „putovati“ kroz Izrael, očekujemo otvaranje u Tel Avivu. Po povratku izložba nastavlja putovanje do Skopja/Kumanova – Makedonija Sarajeva – Bosna i Hercegovina. Završna postavka je zakazana u Mariboru – Slovenija, u povodu obeležavanje međunarodnog Dana sećanja na žrtve Holokausta 27. januara 2015.
Izložba je posvećena nosiocima visokog izraelskog priznanja Pravednici među narodima, odnosno nejevrejima koji su za vreme Holokausta spasavali Jevreje na teritoriji Jugoslavije. Jugoslavija više ne postoji ali je u vreme stradanja Jevreja tokom Drugog svetskog rata bila međunarodno priznata država. Sve do njenog raspada devedesetih godina, Jad Vašem je svrstavao pravednike pod odrednicom Jugoslavija. Odluka da se posle raspada Jugoslavije pravednici određuju po novonastalim državama dovela je i do neželjenog svrstavanja po nacionalnostima, umesto po teritoriji na kojoj su se spasavanja odigrala. Da bi izbegli nove podele ova izložba isključivo se bavi istorijskim događajima vezanim za državu Jugoslaviju. Jevrejska opština Zemun želi da postavkama izložbe i predstavljanjem knjige „Holokaust u Jugoslaviji“ promoviše međusobno razumevanje svih „bratskih naroda i narodnosti“ bivše Jugoslavije. Na izradi knjige „HOLOKAUST U JUGOSLAVIJI“, koja daje osnovu za razumevanje stradanja Jevreja na teritoriji Jugoslavije, sarađivali smo sa priznatim ekspertima iz svih novonastalih država bivše Jugoslavije. Sve priče o pravednicima napisali su Nenad i Milan Fogel. Stručne tekstove o Holokaustu na teritoriji Jugoslavije napisali su: Aleksandar Nećak, bivši predsednik Saveza jevrejskih opština Srbije, Prof. dr Olivera Milosavljević (Srbija), dr Olga Manojlović Pintar (Srbija), Prof. dr Ivo Goldštajn (Hrvatska), Muhamed Kreso i Ivica Čerešnješ (Bosna i Hercegovina i Izrael), Žamila Kolonomos Sadikario (Makedonija) i dr Marjan Toš (Slovenija) . Sastavni deo knjige je i katalog izložbe. Knjiga sa katalogom izložbe je dvojezična, srpski i engleski i štampana je u 2000 primeraka u punoj boji.

Projekat su pomogli:

Center of Jewish Cultural Heritage Synagogue Maribor, Slovenia Ing. Josef Zamboki